یخ آب زمستانه:

ادمین خبر رحیمی 2 سال قبل

آبیاری غرقابی زمستانه یا یخ آب ، علاوه بر کنترل بخش زیادی از آفات موجب بهبود خواص فیزیکی خاک میشود. خاکهایی که یک یا دوبار در زمستان با این روش آبیاری می شود بافت اسفنجی تری پیدا کرده و تخلخل بیشتری پیدا می کنند ، در حقیقت آب در زمان یخ زدن دچار انبساط می شود و این انبساط در خاک ، موجب جدا شدن ذرات خاک از هم و بالارفتن تخلخل خاک می شود ، در خاکهای سنگین و رسی سنگین بالا بردن تخلخل موجب حفظ رطوبت خاک ، در دسترس قرار گرفتن عناصر غذایی و گسترش ریشه گیاهان می شود.

آفات و بیماری‌های گیاهی یکی از عوامل مهم در کاهش میزان و کیفیت محصولات زراعی و باغی می‌باشد. برخی از این آفات و بیماری‌های گیاهی خاکزاد می باشند.

آفات و بیماری‌های خاکزاد، به عواملی اطلاق می گردد که در خاک مستقر می باشند و عمدتا به بخش ریشه و طوقه گیاهان خسارت وارد می کنند که می توان به نماتد ها انگل گیاهی، کرم سفید ریشه، کرم مفتولی، ابدوزدک و برخی قارچ های بیماریزا گیاهی مانند فوزاریوم، اسکلروتینیا اشاره کرد.

خاک به دلیل داشتن ماهیت پیچیده و اکوسیستم وسیع، کنترل این آفات در خاک مشکل می باشد. از سوی دیگر استفاده سموم برای کنترل این آفات نیاز به مقدار بالایی سموم می باشد که هزینه زیادی به کشاورزان تحمیل و از سوی دیگر موجب آلودگی زیست محیطی می گردد. استفاده از روش یخ آب زمستانه یکی روش بسیار مناسب برای کنترل آفات و بیماریهای خاکزاد می باشد

یخ آب زمستانه جزء یکی از کارهای لازم و ضروری در باغات است که در صورت فرآهم بودن شرایط حتما توصیه می کنیم این کار را انجام دهید. استفاده از یخ آب زمستانه باعث:

از بین بردن آفات موجود در خاک اطراف ریشه

·         اصلاح بافت خاک

·         افزایش ریشه زائی

·         افزایش تخلخل خاک

·         کاهش جمعیت علف هرز در محدوده سایه انداز درخت

و مواردی از این دست خواهد شد.

در فصل سرد زمستان شما می‌توانید زمین را شخم زده و سپس آن را آبیاری کنید تا آب پس از نفوذ به خاک سطحی، یخ زده و آفات را از بین ببرد، توجه داشته باشید که یخ آب باید یک روز قبل از اینکه دمای هوا به زیر صفر برود انجام شود تا بتواند به خوبی تخم، لارو و حشرات بالغ را که در خاک سطحی پناه گرفته اند از بین ببرد و عوامل بیماری‌زای گیاهی را تا حدود زیادی کاهش دهد.

برای این کار معمولاً زمین را شخم زده و سپس آن را کرت بندی می‌کنند و در نهایت کرت ها را آبیاری می‌نمایند، این کار علاوه بر دفن و از بین بردن بسیاری از آفات می‌تواند پناهگاه های زمستانی بسیاری از آفات مثل پسیل، زنجره (خصوصاًزنجره مو)، سرخرطومی، مینوز و پروانه های برگ‌خوار را نیز از بین ببرد، مجموعه این کارها اگر در زمان مناسب و به درستی انجام شوند می‌توانند نقش زیادی در کاهش آفات و بیماری ها داشته باشند.

یکی از محدودیت در انجام یخ آب زمستانه این است که این روش مناسب مناطقی می باشد که دارای آب آبیاری کافی و زمستانی سرد، یخبندان است. برای انجام یخ آب زمستانه باید دمای هوا به منفی ۷ درجه سانتی گراد برسد. برای انجام این روش ابتدا بایستی سطح خاک باغ از بقایای گیاهی مثل شاخ و برگ عاری گردد سپس خاک باغ شخم زده و بصورت کرت بندی در می آید. باید توجه داشت که هنگام شخم زدن ریشه درختان از خاک بیرون نیاید. سپس با اطلاع از شرایط آب و هوا منطقه یک روز قبل از یخبندان، باغ بصورت غرقابی آبیاری می شود بطوری که آب سطح خاک را بطور کامل بپوشاند. باید توجه داشت هنگام یخ آب زمستانه دمای هوا به زیر منفی ۱۰ درجه سانتی گراد نرسد زیرا که ممکن هست موجب آسیب به ریشه درختان میوه گردد.

مزایای یخ آب زمستانه

در این روش شخم خاک باعث تخریب آشیانه و پناهگاه موش و آفات گیاهی ( که بصورت لارو یا شفیره در خاک زمستانگذرانی می کنند) می گردد. این روش در کنترل برخی از افات مثل آبدوزدک، کرم سفید ریشه و زنجره مو بسیار موثر می باشد. همچنین برخی از نماتد های انگل گیاهی مانند نماتد خنجری (Xiphinema) به شخم خاک حساس بوده و موجب کاهش جمعیت آنها می گردد. از سوی دیگر یخ آب باعث یخ زدگی و متلاشی شدن دیواره و اسکلت بدن آفات و قارچ های بیماریزای گیاهی و از بین رفتن آنها می گردد. این روش به جهت کاهش جمعیت آفات و بیماری های خاکزاد موجب کاهش میزان سموم نباتی مورد استفاده در فصل رویش نیز می گردد. یخ آب زمستانه به دلیل گرمای حاصل از گرمای نهان یخ مانع از سرما زدگی ریشه درختان میوه در سرمای شدیدتر می گردد از سوی دیگر در این روش به دلیل یخ زدن خاک، ذرات چسبیده خاک بخصوص در خاک های سنگین و رسی از هم جدا شده و باز شدن یخ زدگی موجب افزایش خلل و فرج و خاک حالت اسفنجی پیدا می کند. این حالت اسفنجی در بهار و تابستان باعث کاهش هدر رفت رطوبت عمقی خاک می گردد. همچنین این روش موجب افزایش ذخیره آب و رطوبت در عمق خاک شده و در بهار و تابستان گرم موجب کاهش تنشی وارد شده به درختان می گردد.

برای استفاده از یخ آب زیر ساخت خاصی لازم نیست، فقط همینکه بتوانیم در این فصل آبیاری انجام بدهیم کافی است فقط رعایت این نکته مهمی که وجود ندارد این است که در حین آبیاری آب مستقیما با تنه برخوردی نداشته باشد. بصورت کلی هیچ موقع نباید در آبیاری آب با تنه در ارتباط باشد، چرا که باعث بروز بیماریهای قارچی و آسیب به بافت تنه می شود، در زمستان هم برخورد این حجم از آب با ریشه می تواند باعث ترکیدگی تنه و وارد آمدن آسیب های بعضا جدی به تنه شود

حجم آب مورد استفاده در آبیاری را وضعیت محیطی و میزان فعالیت ریشه مشخص می کند، در این فصل (زمستان) هم با توجه به اینکه میزان رطوبت خاک خیلی بالاست و عملا ریشه فعالیت آنچنانی نداره باید حداقل آب مورد استفاده قرار بگیرد و هدف خیساندن و ایجاد ترک خوردگی در خاک باشد

استفاده زیاد از آب می تونه باعث چه مشکلاتی بشه؟

یکی از عمده ترین مشکلات می تواند خفگی ریشه باشد. ریشه هم مثل ما انسان ها تنفس می کند، فقط تفاوت در اینجاست که حجم تبادل گازها در مقایسه با ما شاید خیلی خیلی کم باشد، ولی به این شکل هم نیست که ریشه بتواند یک مدت زمان نسبتا طولانی بدون وارد آمدن آسیب جدی بتواند در داخل آب قرار بگیرد. اگر ریشه بیش از حد در آب قرار بگیرید دچار خفگی خواهد شد که در نهایت می تواند حتی باعث از بین رفتن درخت شود.

در طول زمستان فعالیت ریشه هیچ موقع صفر نمی شود و بصورت خیلی کم هم که شده فعالیت دارد، به طبع این فعالیت میکروارگانیسم های اطراف ریشه هم متوقف نمی شوند و حتی شده بصورت محدود فعالیت خود را انجام می دهند، زمانیکه ما بهمراه یخ آب زمستانه از کودهای پایه ارگانیک حاوی اسید هیومیک، اسید فولویک، مواد ارگانیک و غیره استفاده می کنیم، ریشه و میکروارگانیسم های اطراف ریشه می توانند خودشان را به بهترین شکل ممکن تقویت کنند و با آغاز فعالیت در بهار خیلی قوی تر و موثرتر فعالیت کنند چون عملا در بهار و تابستان به دلیل فشار کاری که دارند زمانی برای ترمیم و تقویت ساختار خودشان ندارند و این بهترین موقعیت برای بازسازی و تقویت میکروارگانیسم های موجود در اطراف ریشه و خود ریشه است. بصورت کلی در یخ آب زمستانه ما نمی توانیم از کودهای پایه شیمیائی استفاده بکنیم. چرا که این کودها عملا با توجه به شرایط محیطی و وضعیت خاک و ریشه امکان جذب ندارند، و بهتر است از کودهای پایه ارگانیک با قدرت جذب و ماندگاری متناسب با این شرایط استفاده کنیم.

نویسنده: شکیبا نظری طهرانی

شبکه تجاری کشاورزی اگرینیتو