مراقبت های پیوند زنی پسته

خبر اگرینیتو 2 سال قبل

پیوند در لغت بدین معنی است که طی آن قسمتی از یک گیاه را روی گیاه دیگر طوری قرار می دهند که آن دو پس از مدتی با یکدیگر جوش خورده و گیاه واحدی را تشکیل می دهند. به گونه ای که گیاه حاصل از اتحاد آنها می تواند به صورت یک گیاه مستقل به رشد و نمو خود ادامه دهد. 

یوند زدن هنری است که توسط آن بخشی از یک گیاه بر روی بخشی از گیاه دیگر متصل می شود. تقسیم معمولی سلول ها در محل اتصال باعث می شود که زخم های حاصله ترمیم و رشد بافت‌ها ادامه یافته و بخش‌ها در هم می‌امیزند و گیاه واحدی حاصل آید. بخش بالایی این گیاه پیوندی، پیوندک و بخش پایینی که ریشه های گیاه را در بردارد، پایه نامیده می شود. دو نوع پیوند در باغبانی وجود دارد که عبارتند از: پیوند جوانه و پیوند شاخه که در ادامه به توضیح آن ها پرداخته می شود.

پایه:شاخه یا نهالی که پیوند بر روی آن انجام می گیرد را پایه گویند.

پیوندک:قسمتی است که جدا می شود و از آن برای پیوند استفاده می شود.

بهترین زمان برای پیوند جوانه، خرداد ماه یا اوایل تیر ماه (بسته به نوع منطقه و آب وهوا) است و بهترین زمان برای پیوند شاخه، اواخر اسفند یا اوایل فروردین یا به طور کلی اول بهار می باشد که شیره نباتی هنوز به حرکت در نیامده است (پیوند جوانه در شاخه هایی که خیلی کلفت نیستند انجام می گیرد).

حال بهترین زمان پیوند زنی پسته در اسفند ماه هست زیرا نهال‌های ۲الی۳ ساله پسته در زمین اصلی سربرداری می شوند و پس از رشد جوانه های جانبی، بسته به نوع آرایش تنه درخت، ۱الی۳  شاخه جانبی بر روی پایه اصلی نگهداری شده و سایر شاخه ها حذف و بر روی شاخه های باقی مانده و عملیات پیوند انجام می‌گیرد.

برای تهیه پیوندک حدود ۳- ۲ سانتی متر بالاتر از جوانه شاخه را قطع کرده سپس از ۲ سانتی متری زیر جوانه با چاقوی پیوند زنی پوست دور تا دور بریده می شود. بعد با انگشت پوست برش خورده را به آرامی چرخانده تا پوست حاوی جوانه به راحتی و به طور کامل از چوب جدا شود.

پیوندک آماده شده به شکل استوانه ای حاوی جوانه می باشد. شاخه های جانبی بر روی پایه نیز سربرداری شده و سپس به فاصله ۳- ۲ سانتی متر از بالا دور تا دور شاخه برش داده می شود و به روش تهیه پیوندک، پوست جدا می شود. پس از آماده شدن پایه و پیوندک، پیوندک را که به شکل استوانه است روی چوب پایه قرار داده و به آرامی در محل خودخود مستقر می نمایند. در نهایت محل پیوند با نوار به طور مناسب بسته می شود. لازم است پیوند در ارتفاع ۴۰ تا ۵۰ سانتی متری پایه صورت گرفته و نهال به صورت تک تنه هدایت شود.

در ادامه این مقاله نکاتی بسیار کاربردی از کارشناسان کشاورزی اگرینیتو در رابطه با پیوند زنی پسته گفته شده است:

·         در ابتدا سعی شود  آبیاری قبل از پیوند زنی انجام شود تا پوست پایه ی مورد پیوند به راحتی شکافته شود.

·         در عمل پیوند زنی  نهال پسته  معمولا  سن ۳-۴ سال را در نظر میگیرند چون نهال تقریبا قوی شده است.به طور عینی قطر شاخه درخت برای پیوند بایستی یک تا یک ونیم سانت باشد تا نتیجه بهتری از پیوند گرفته شود.

·         حداکثر 10 روز پس از پیوند زنی آبیاری انجام شود تا پیوند دچار تنش خشکی و تشنگی نشود.

·         دو هفته پس از انجام عمل پیوند زنی سرکشی های مراقبتی شروع شود (در این سرکشی ها باید کنترل شود که پیوندک  مورد نظر سبز و تازه است یا خیر  .. اگر سبز بود جوانه های فرعی که از پایه جوانه زده اند حذف شوند در غیر اینصورت (عدم سبز بودن ویا تازه بودن پیوند ) از حذف جوانه های جانبی پرهیز شود .

·         چهار هفته پس از پیوند زدن : عمل سرکشی دوم انجام می شود و همانند سرکشی اول در صورت سبز بودن پیوندک جوانه های جانبی حذف شود در این مرحله آبیاری دوم پس از پیوند زنی انجام می شود .

·         شش هفته پس از پیوند زنی: سرکشی سوم انجام می شود در صورت سبز بودن پیوندک جوانه های جانبی حذف می شودو در صورت رشد مناسب پیوندک( حداقل بیست سانتی متر ) برای پیوندک های بدنه ای یا شکمی ،نخ پیوندک از پایه کاملا حذف شود.

نکته : درصورت رشد زیاد پیوندک (سی سانتی متر به بالا ) جوانه ای انتهای پیوندک برداشته شود  تا از رشد بیش از حد پیوندک و شکسته شدن آن توسط بار جلوگیری شود . آبیاری درختان پیوند خورده تا دو ماه بعد از پیوند زنی سعی شود دو هفته به دو هفته تکرار شود.

نشانه‌های ناسازگاری پیوند در درختان

• جوش نخوردن درصد بالایی از پیوندهای انجام گرفته
• زرد شدن برگ ها در نیمه دوم فصل رشد
• خشک شدن گیاه در حالت نهالی
• تفاوت مشخص در رشد پایه و پیوندک
• رشد بیشتر از محل
• جدا شدن آشکار پایه و پیوندک از همدیگر

 مهرداد غفاری _کارشناس ارشد باغداری شبکه تجاری کشاورزی اگرینیتو